Ukrayna Haber Bülteni 11.02.2024

1. Rusya’nın Ukrayna’nın sivil altyapısına yönelik saldırısı

Rusya, 7 Şubat sabahı Ukrayna’ya karşı büyük bir füze saldırısı başlattı. Ukrayna’ya çeşitli tiplerde 64 füze ve kamikaze İHA’lar gönderen Rusya’nın 44 düşman hedefi Ukrayna hava savunması tarafından imha edildi. Savaş Araştırmaları Enstitüsü uzmanlarına göre, Ukrayna hava savunması X-101/555/55 seyir füzelerinin ve saldırı uçaklarının çoğunu düşürmeyi başardı. Bu, Rus kuvvetlerinin düşman hava savunmasının dikkatini dağıtmak için X-101 serisi füzeleri ve insansız hava araçlarını ateşlediğine işaret ediyor olabilir. Aynı zamanda, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri tek bir X-22 seyir füzesini, İskender-M balistik füzesini veya S-300 uçaksavar füzesini düşürmedi.

Kyiv Şehri Askeri İdaresi’ne göre, saldırı sırasında sadece başkente farklı yönlere gönderilen iki düzineden fazla seyir füzesi fırlatıldı. Holosiivskyi mahallesinin güneyinde bulunan bir konut ve bir servis istasyonunun yanı sıra Doğu Dniprovskyi mahallesindeki elektrik şebekesinde de hasar meydana geldi.

Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı’ndan yapılan açıklamada, düşmanın 51 füze ve 80 hava saldırısı düzenlediği ve askerlerin bulunduğu mevzilere ve nüfusun yoğun olduğu bölgelere 89 çoklu fırlatma roket sistemi gönderdiği belirtildi. Rus terör saldırısı sonucunda maalesef aralarında çocukların da bulunduğu ölü ve yaralı siviller bulunmaktadır. Kyiv, Harkiv, Dnipro, Herson, Mıkolayiv, Hmelnitskii ve Lviv bölgelerinde sivil altyapının yanı sıra özel ve çok katlı binalar yıkılmış ve hasar görmüştür.

Güncellenmiş Kyiv Şehri Askeri İdaresi verilerine göre, füze saldırısı sonucunda 4 kişi hayatını kaybetti ve 40 kişi yaralandı. Ukrayna Devlet Başkanı Volodımır Zelenski, altı bölgenin düşman ateşi altına girdiğini belirterek, “Tüm hizmetlerimiz bu terörün sonuçlarını ortadan kaldırmak için çalışıyor. Mıkolayiv’de onlarca ev yıkıldı ve bir kişi hayatını kaybetti. Kyiv’de 10’dan fazla kişi yaralandı ve şu ana kadar 2 kişinin öldüğü bildirildi. Enkazın altında insanlar olabilir. Başkentte yüksek gerilim kabloları da dâhil olmak üzere bazı iletişim hatları zarar gördü. Her şeyin mümkün olan en kısa sürede eski haline getirilmesi için çalışmalar devam ediyor. Harkiv bölgesinde iki kişi yaralandı ve bir kişi kurtarıldı. Kurtarma ekipleri Lviv bölgesinde olay yerinde çalışıyor.” dedi.

Polonya Silahlı Kuvvetleri Operasyon Komutanlığı, sosyal medya platformu Twitter (X) hesabından yaptığı açıklamada, Ukrayna’ya yönelik Rus füze saldırısı nedeniyle Polonya ve müttefiklerine ait uçakların aktif hale getirildiğini duyurdu. Açıklamada, “Rusya Federasyonu’nun uzun menzilli uçaklarının Ukrayna topraklarına füze saldırısı içeren yoğun faaliyetlerinin gözlemlendiğini bildirmek isteriz.” denildi. Komutanlığın açıklamasına göre, Polonya hava sahasının güvenliğini sağlamak için gerekli tüm prosedürler devreye sokuldu ve Operasyonel Komutanlık durumu sürekli olarak takip ediyor.

2. Gerçek koşullarda S-400 hava savunma sistemlerinin etkisizliği

Rus ordusundaki S-400 Triumph hava savunma sistemi, Sovyet-Rus S-300 hava savunma sisteminin değiştirilmiş ve aslında savaş yetenekleri arttırılmış yeni nesil bir sistemdir. S-400’ün piyasaya çıkmasıyla birlikte, Ruslar bu sistemi ihracat amacıyla aktif olarak tanıtmaya başladı. Her düzeydeki Rus propagandası, bu hava savunma sisteminin belki de dünyanın en güçlü sistemi olduğuna dair haberler yaydı. Ancak Şubat 2022’de çıkan büyük Rus-Ukrayna savaşı, özellikle işgal altındaki Kırım’da Ukrayna’ya ait insansız hava araçlarıyla yaşanan çatışmalarda bu sistemin gerçek yeteneklerini ortaya çıkardı.

İşgal edilen Kırım yarımadası topraklarında Rus S-400 Triumph hava savunma sistemleri iki kez hedef alındı. 14 Eylül 2023 günü sabahın erken saatlerinde Yevpatoria yakınlarında S-400 vuruldu. Ukrayna özel servislerindeki kaynaklara göre, düşman araçlarını vurmak için Neptün sistemli Ukrayna seyir füzeleri ve kamikaze dronlar kullanıldı. SBU İHA’larının önce sistemin “gözleri”ni, ardından da radar istasyonlarını ve antenlerini vurduğu bildirildi. Daha sonra Ukrayna Donanmasına bağlı bir birlik S-300/S-400 hava savunma sisteminin rampalarına iki adet Neptün seyir füzesi gönderdi. İsabetlerin ardından roket yakıtının yanmasından kaynaklanan güçlü bir beyaz duman gözlendi ve füze başlıklarının patlama sesleri duyuldu. Patlamaların gözlemlendiği Yevpatoria’nın eteklerinde Rus S-300/S-400 uçaksavar füze sisteminin mevzileri bulunmaktadır. Bunların varlığı 28 Ağustos’ta Zaozerne ve Moloçne yerleşim yerleri arasında uydu görüntüleriyle kaydedildi. Temmuz 2023’te Ukrayna ordusunun Rus S-400 uçaksavar sisteminin kilit araçlarını topçu ateşiyle etkisiz hale getirdiği ortaya çıktı. 5P85SM2-1 kundağı motorlu fırlatıcı ve RLS 92N6E çok işlevli radar kullanılamaz hale getirildi. Saldırı, Ukrayna Savunma Kuvvetleri’ne ait HIMARS füze sistemi tarafından Herson bölgesinin işgal altındaki bölgesinde Rus ordusunun silahlarının geçici olarak depolandığı bir tesise karşı gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, S-400 hava savunma sisteminden bir radarın Ekim 2022’de Rusya’nın Belgorod kenti havaalanı yakınlarında vurulduğu bildirildi. Bu havaalanı, Rus askeri uçaklarının Ukrayna’ya karşı yürüttüğü savaşta kullanılmaktadır.

Artan kayıplar Rusları, hava savunma sistemlerini Rusya’nın uzak bölgelerinden çekmeye ve cepheye daha yakın yerlere yerleştirmeye zorluyor. Bu durum ülkenin geniş alanlarını savunmasız bırakıyor. Elbette, Rus S-400’lerinin Ukrayna havacılığına yönelik tehdidi küçümsenmemelidir. Ancak, Savunma Kuvvetleri’nin tüm birimleri, Rus hava savunma sistemlerini etkisiz hale getirmek için yoğun bir şekilde çalışmakta ve başarılı operasyonlar gerçekleştirmektedir. Bu, Silahlı Kuvvetlerin mevcut silahları daha etkin bir şekilde kullanmasına olanak tanıyacaktır. Ayrıca, Ukrayna menşeli ve yabancı menşeli seyir füzeleri de ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Ankara, Rus S-400 hava savunma sistemlerinin satın alınmasına ilişkin 2017 yılında imzalanan 2,5 milyar dolarlık anlaşmayı 2019 yılında uygulamaya başladı. Rusya’nın dünyanın en güçlü hava savunma sistemi olduğu iddia edilen S-400 sistemini tanıtması, ABD ile Türkiye arasında bir skandala yol açmış ve ABD’nin Türkiye’yi F-35 programından çıkarmasına neden olmuştur. Türkiye’nin F-16 uçaklarını Blok 70/72 seviyesine yükseltmesi de engellenmiştir. Ancak bu sorun Türkiye’nin İsveç’in NATO’ya katılmasına izin verdiği gün çözüldü.

Washington’un Mayıs 2023’te Rus S-400 hava savunma sistemlerini Ukrayna’ya transfer etme teklifi, Ankara’nın reddiyle sonuçlandı. Türkiye’nin elinde dört S-400 ünitesi kaldı. Defense Express, Rusya’ya yönelik yaptırımlar nedeniyle Ankara’nın ABD yaptırımlarına maruz kalmamak için S-400 füzelerini nerede servis edeceğini ve nereden satın alacağını bilemediğini belirtti.

3. Münih Konferansı: Rusya ve Avrupa’daki destekçilerinin katılımı olmadan

Rusya ve İran’dan hükümet yetkilileri ile bazı Alman siyasi parti temsilcileri 16-18 Şubat tarihleri arasında düzenlenecek olan Münih Güvenlik Konferansı’na davet edilmedi. Bu durum DW tarafından bildirildi.

Bu yılki konferansa yaklaşık 50 lider ve 100 bakanın katılması bekleniyor. Konferans genellikle üst düzey güvenlik politikası karar alıcılarını bir araya getirerek mevcut ve gelecekteki zorlukları ele alıyor.

Bu yılki konferansa yaklaşık 50 lider ve 100 bakanın katılması bekleniyor. Konferans genellikle üst düzey güvenlik politikası karar alıcılarını bir araya getirerek mevcut ve gelecekteki zorlukları ele alıyor.

Ancak konferansın başkanı Christoph Goisgen’e göre, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin kısa bir süre önce Ukrayna’nın mevcut hükümetiyle görüşmeye hazır olmadığını ifade etti. “Başka bir deyişle, konuşmak için ciddi bir hazırlık yapılmamış gibi görünüyor.” dedi. Alman ve ABD hükümetler temsilcilerinin ifadelerine göre, Iran’ın da görüşme yapmaya istekli olmadığını sözlerine ekledi.

Bu nedenle foruma her iki ülkeden sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ve Rusya’dan muhalif siyasetçiler de katılacaktır. Goisgen geçen yıl da Rusya’nın katılımı konusunda aynı yaklaşımı benimsemiştir.

Konferansa Federal Meclis’te temsil edilen tüm partilerden siyasetçilerin davet edilmesi uzun süredir yaygın bir uygulamaydı. Goisgen geçen yıl konferans başkanı olarak ilk kez bu uygulamadan vazgeçti ve Almanya için Alternatif’ten hiçbir siyasetçiyi davet etmedi. “O zaman aşırı sağcı bir parti için kırmızı halı sermek istemediğimi söyledim.” diye açıkladı.

“Ancak geçen yıl verdiğim kararın doğru olduğuna inanıyorum – özellikle de son dönemde ortaya çıkan açıklamalardan sonra,” diye ekledi ve aşırı sağcılar ile Almanya için Alternatif Partisi politikacıları arasında “yeniden göç” planları üzerine gizli bir toplantı yapıldığının ortaya çıkmasına atıfta bulundu.

Goisgen, Hans-Georg Maassen’in parti kurmayı planladığı sağcı dernek Değerler Birliği’nin güvenlik konferansında yeri olmadığını da belirtti.

Radikal solcu ve Putin’in “dostu” Sarah Wagenknecht, BSW’nin yeni kurulan partisi de dünyanın en önemli siyasetçiler ve güvenlik uzmanları toplantısına davet edilmemiştir.

4. Putin’in Netanyahu ile el sıkışmadığına dair yalan haber: Rusya’nın Müslümanların duygularını manipüle etme girişimi

Sosyal medyada, Rusya Devlet Başkanı Putin’in kısa bir süre önce düzenlenen uluslararası bir zirvede İsrail Başbakanı Netanyahu’yu görmezden geldiği yönünde haberler yayınlandı.

Bahsedilen video, 2020 yılında çekilmiş olup, İsrail’de düzenlenen Dünya Holokost Forumu’ndan bir olayı göstermektedir.

Etkinlik öncesinde Putin, Netanyahu ve eşiyle birlikte görüşmüş ve zirve sırasında İsrail Cumhurbaşkanı Rivlin ile sohbet ederken görüntülenmiştir. Ayrıca, daha sonra konuşma yapan Putin’in Netanyahu’ya sarılması, iki lider arasında sıcak bir ilişki olduğunu göstermektedir. Bu olayın yeni olmadığını ve mevcut diplomatik ilişkileri yansıtmadığını belirtmek önemlidir. Bildiğiniz üzere, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu son yıllarda Rusya Devlet Başkanı Putin ile sözde “özel ve kardeşçe” ilişkiler kurdu. Putin’in “Ölümsüz Birlik” adlı propaganda yürüyüşü de dahil olmak üzere tüm “Rus Dünyası” etkinliklerine katılmıştır.

Son gelişmeler bağlamında, İsrail ile Hamas arasındaki çatışmanın tırmandığı dönemde Rusya İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki askeri eylemlerini eleştirmiş ve İsrail’in yeni Rusya Büyükelçisi Rusya’nın konuya ilişkin tutumuna katılmadığını ifade etmiş olsa da, bu gerilimler viral videoyu çevreleyen dezenformasyonla doğrudan ilgili değildir.

İsrail ve Rusya arasındaki ilişkiler geçmişte muğlak olsa da, Gazze çatışmasını çevreleyen son olaylar iki ülke arasında eleştirilere ve anlaşmazlıklara yol açtı. Ancak Putin’in son zirvede Netanyahu’yu görmezden geldiği iddiası yanıltıcıdır. Bu tutumuna rağmen Rusya, Filistin’in ve Filistin halkının tanınmasını destekleyen Arap dünyasındaki söyleminin Müslüman ülkelerle ilişkileri sürdürmek için manipülatif olmasına rağmen, çeşitli İsrailli yetkililerle düzenli olarak görüşmeler yapmaktadır.

5. Baykar şirketi, Ukrayna’da bir tesis inşa ediyor

Şirketin CEO’su Haluk Bayraktar’a göre, Türk savunma şirketi Baykar, Kyiv yakınlarında yaklaşık 500 kişiye istihdam sağlayacak ve TB2 veya TB3 drone modelleri üretecek bir tesisin inşaatına başladı.

Türk yapımı Bayraktar İHA’ları, zırhlı araçları ve topçu sistemlerini imha ederek Rus birliklerini engellemek üzere Ukrayna ordusu tarafından kullanıldıktan sonra dünya çapında popülerlik kazandı.

Baykar şirketi, TB2 insansız hava aracı için 30 ülke ile ihracat anlaşması imzaladığını açıkladı. SIPRI araştırma merkezine göre, bu ülkeler arasında 2018’den bu yana Ukrayna, Etiyopya, Libya ve Azerbaycan da bulunmaktadır.

Tesiste yaklaşık 500 kişi istihdam edilecektir. İnşaatın tamamlanması neredeyse bir yıl süreceği belirtiliyor.

Bayraktar, kapasitenin yıllık 120 adet civarında olacağını, ancak Ukrayna’daki fabrikada üretimin TB2 veya TB3 drone modelinde yoğunlaşıp yoğunlaşmayacağının henüz belli olmadığını söyledi.

Savaşla ilgili güvenlik sorunlarının tesis için bir endişe kaynağı olup olmadığı sorulduğunda, planların “tamamen ilerlediğini” ve “hiçbir şeyin” onları durduramayacağını ifade etti.

Bayraktar ayrıca, İstanbul merkezli firmanın önümüzdeki iki yıl içinde Suudi Arabistan’da üretime başlama planlarının da yolunda gittiğini belirtti.

Bu açıklama, Temmuz ayında Baykar’ın Türkiye tarihindeki en büyük savunma anlaşması olarak nitelendirdiği bir başka insansız hava aracı türü olan Bayraktar Akıncı’nın Suudi Arabistan’a satışına ilişkin anlaşmanın ardından geldi.

Bayraktar, bu yıla bakıldığında, şirketin 2023 yılında Akıncı’nın 36 adetlik yerli üretimini iki katına çıkarmayı planladığını, TB2 üretiminin ise 230 adet olarak sabit kalacağını açıkladı. Ayrıca yeni Kızılema ve TB3 drone modellerini de “onlarca” adet üretmeyi hedeflemektedir.

Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Hava Kuvvetleri Komutanı Mıkola Oleşçuk, 2 Şubat tarihinde Baykar Makina Genel Müdürü Haluk Bayraktar ile bir çalışma toplantısı gerçekleştirdi.

Taraflar, İHA sistemleri konusunda ikili işbirliğinin yanı sıra Ukrayna’da bir fabrika inşası ve Ukrayna Hava Kuvvetleri ve Savunma Kuvvetleri için insansız hava araçlarının geliştirilmesi konularını ele aldı.

Oleşçuk, Bayraktar’a Ukrayna Savunma Bakanı adına Askeri Kardeşlik Yıldızı ödülünü takdim etti.

Geçtiğimiz Eylül ayında Bayraktar üretim şirketinin başkanı, Ukrayna’daki projelere 100 milyon dolar yatırım yapacağını açıkladı. Çünkü mevcut savaş bir insansız hava araçları savaşı halini aldı ve Ukrayna bu savaşta belli bir avantaja sahiptir.