Ukrayna Haber Bülteni 08.01.2024

1. Cephedeki Durum

Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı, cephedeki son durumu bildirdi.
Volın ve Polissya bölgelerindeki durum değişmedi.

Siverşçına ve Slobojanşçına sınır bölgelerinde Rus askeri varlığı devam ediyor. Ruslar, Ukrayna birliklerinin tehdit altındaki bölgelere konuşlanmasını engellemek için aktif sabotaj faaliyetleri yürütüyor ve Belgorod bölgesindeki devlet sınırı boyunca mayın tarlalarını yoğunlaştırıyor.

Kupyansk yönünde Ukrayna birlikleri, Rus güçlerinin Harkiv bölgesindeki Sınkivka ve Ivanivka yakınlarında gerçekleştirdiği iki saldırıyı püskürttü.

Ukrayna birlikleri, Lıman yönünde, Donetsk bölgesindeki Terniv’in doğusunda işgalcilerin düzenlediği dört saldırıyı da geri püskürttü.

Bahmut tarafında, Donetsk bölgesindeki Klişçiivka ve Andriivka yakınlarında Rus ordusunun üç saldırısı püskürtüldü.

Avdiivka yönünde, Ukrayna ordusu, Avdiivka’yı kuşatmaya çalışan Rus birliklerini geri püskürtmeye devam ediyor. Savunma güçleri, Novobahmutivka ve Avdiivka yakınlarında altı, Donetsk bölgesindeki Pervomaisk ve Nevelske yakınlarında ise 15 düşman saldırısını püskürttü.

Mariinsk yönünde, Donetsk bölgesindeki Maryinka ve Novomıhailivka mevkilerinde Rus ordusunu geri püskürtmeye devam eden Ukrayna savunma güçleri, üç saldırıyı püskürttü.
Şahtarsk yönünde ise Rusya herhangi bir taarruzda (saldırı) bulunmadı.

Diğer taraftan, Zaporijya bölgesinde, Rus birliklerinin Verbove’nin batısında gerçekleştirdiği saldırı püskürtüldü.

Herson bölgesinde, Ukrayna birlikleri mevzilerini güçlendirmeye devam ederken, Ruslar verdikleri kayıplara rağmen Ukrayna birliklerini mevzilerinden çıkarmaya çalışıyor. Ancak, şu ana kadar gerçekleştirdikleri üç saldırı da başarısızlıkla sonuçlandı.

Ukrayna Güney Güvenlik ve Savunma Kuvvetleri’nin ortak basın koordinasyon merkezi başkanı kaptan Natalia Gumenyuk, Herson bölgesinin sol yakasındaki saldırı operasyonlarının Rus birliklerine istenilen askeri ve siyasi sonuçları vermediğini belirterek, bu nedenle şimdi hava saldırılarına geçtiklerini Espresso TV’de açıkladı.

Eski Ukrayna Savunma Bakan Yardımcısı Hanna Malyar, Doğu’da yeni bir saldırı olasılığı hakkında açıklamalarda bulundu: “Düşman saldırısının son bir yıldır beş yönde farklı yoğunluklarda devam ettiğini hatırlatmak isterim. Bu durum, Rusların bu beş saldırı yönündeki eylemlerinin doğasıyla birlikte, zaman için oyalandıklarını ve yeni operasyonlar için güç biriktirdiklerini düşündürüyor. Ayrıca, Rusların Donetsk ve Luhansk bölgelerinin sınırlarına ulaşma planlarını değiştirmediğini de hatırlatmak isterim. Rusya’nın Ukrayna’yı tamamen ele geçirmek gibi bir planı olduğunu da unutmamak önemlidir.”

Ruslar savaşmaya devam ediyor ve kendilerini güçlendirmek için her fırsatı değerlendiriyorlar. Bu, yeni bir haber ya da sansasyon değil. Ancak, taarruzun mevcut yoğunluğunu arttırmak için ek personele ve ekipmana ihtiyaçları var. Bu birikim süreci fark edilebilir olacak ve biraz zaman alacaktır.

Ukrayna ordusu, böyle bir senaryo için gerekli hazırlıkları yapmaktadır. Kupyansk bölgesinde birkaç aydır yoğun bir taarruz yaşanıyor, ancak Rusya herhangi bir ilerleme kaydedemedi. Şu an itibariyle Rusya Federasyonu, bir yıldır devam eden saldırıyı sürdürmek için yeterli sayıda asker ve teçhizat topladı.

Hanna Malyar, “Düşmanın ilerleme riski var mı? Elbette, çünkü bu savaş. Her gün saldırıları püskürtüyoruz. Düşmanın eylemlerini yoğunlaştırma riski var mı? Elbette var, çünkü düşmanın amacı da bu. Dolayısıyla, bizim daha fazla silaha ihtiyacımız var” şeklinde özetledi.

8 Ocak itibariyle, Rus birlikleri Kinburn Spit’te bulunuyor ve buradan Dnipro-Bug Halici’nin karşı kıyısındaki yerleşim yerlerine saldırıyorlar. Hava koşulları, işgalden arındırma operasyonunun tamamlanmasını engelliyor. Bu durum, Natalia Gumenyuk tarafından “United News” adlı ulusal televizyon kanalının yayınında bildirildi.

2. Ukrayna’nın Kırım’daki Rus üslerine başarılı saldırıları

Ukrayna ordusu, Kırım’daki Rus askeri hedeflerine yönelik yürüttüğü saldırı kampanyasında son birkaç günde birçok hedefi başarıyla vurdu.

Savaş Araştırmaları Enstitüsü (ISW) raporuna göre, Ukrayna füzeleri ve insansız hava araçları, “Rus hava savunma sistemini aşarak” geçici olarak işgal edilmiş Kırım’daki hedeflere saldırabiliyor.

Raporda, Rus haber kaynaklarının 5-6 Ocak gecesi Ukrayna güçlerinin işgal altındaki Kırım’ın Sakı bölgesindeki Rus havaalanında bulunan bir idari binayı dört adet Storm Shadow seyir füzesiyle vurduğunu iddia ettiği belirtildi.

Rusya Savunma Bakanlığı ise, Rus güçlerinin 5-6 Ocak gecesi Karadeniz ve Kırım üzerinde beş IHA ve dört füzesini, 6 Ocak’ta ise kuzeybatı Karadeniz üzerinde altı Neptün füzesini imha ettiğini açıkladı.

Ukrayna Savunma Bakanlığı İstihbarat Ana Müdürlüğü (GUR), özel bir operasyon gerçekleştirerek Ukrayna Hava Kuvvetleri ve diğer birliklerin, 4 Ocak’ta Sakı havaalanındaki Rus radar mevzilerini ve Hrışınе (Yevpatoria’nın 60 km kuzeydoğusu) yakınlarındaki bir mühimmat deposunu başarıyla vurduklarını duyurdu. GUR, Rusya’ya ait bu mühimmat deposunda meydana gelen hasarı gösteren uydu görüntülerini yayınladı.

Ayrıca, Ukraynalı yetkililer ve haber ajansları, 4 Ocak’tan itibaren Rusya’nın işgal ettiği Kırım’daki hava savunma operasyonlarını koordine etmekle görevli Yevpatoria’daki bir hava savunma radar sistemi ve iletişim merkezinin yanı sıra, Pervomaisk yakınlarındaki (Simferopol’ün 82 km kuzeyinde) mühimmat depolarına ve Sivastopol yakınlarındaki bir Rus komuta merkezine de başarılı bir saldırı düzenlendiğini bildirdi.

4 Ocak’ta Yevpatoria ve Sivastopol’de hava saldırısı alarmı sırasında güçlü patlamalar duyuldu. O sırada Kırım köprüsü de kapatılmıştı. Ukrayna füzelerinden biri, Sivastopol’deki Yukharina Belka’da bulunan komuta merkezine isabet etti. Ukrayna Güney Savunma Kuvvetleri ortak basın merkezi başkanı Natalia Gumenyuk, Suspilne Sprotyv’e yaptığı açıklamada bu bilgiyi paylaştı.

Ukrayna Silahlı Kuvvetleri StratCom, Sivastopol’deki komuta merkezinin imha edildiğini doğruladı. Ayrıca, Ukrayna Hava Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Mıkola Oreşçuk, 6 Ocak gecesi patlamaların duyulduğu işgal altındaki Kırım’ın Novofedorivka köyünde bulunan Sakı havaalanındaki hedefleri başarıyla vurdukları için Ukraynalı pilotlara teşekkür etti.

Ukrayna Savunma Bakanlığı İstihbarat Ana Müdürlüğü, 4 Ocak’ta işgal edilen Kırım’da bazı hedeflerin vurulduğunu doğruladı. Ukrayna ordusunun yarımadadaki operasyonları bu şekilde devam edecektir.

3. Uluslararası yardım

3 Ocak 2024 tarihinde Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby, ABD’nin Kyiv’e askeri destek için Kongre’de oylama yapılana kadar fon sağlayamayacağını belirtti. Washington, ancak bu oylamanın ardından yeni yardım paketlerini tahsis edebilecektir. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller ise, ülkesinin Ukrayna’ya askeri yardım için ayırdığı finansmanın her zaman 2022-2023 yıl seviyesinde kalamayacağını ifade etti. ABD, Kyiv’in silah ihtiyacını karşılamak için kendi askeri-endüstriyel üssünü kurmasına yardımcı olacaktır.

Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsünün açıklamasına yanıt verdi. Ukrayna Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Oleg Nikolenko, Miller’in açıklamasının ABD’nin verdiği desteği azaltma niyeti olarak algılanmaması gerektiğini vurguladı. Nikolenko, Yevropeiska Pravda’ya verdiği demeçte şunları dile getirdi: “ABD, her düzeydeki temaslar sırasında zaferimizi garantilemek için ülkemize gerekli tüm askeri ve mali yardımı sağlama konusunda hayati ihtiyacı gayet iyi anladığını gösteriyor.” Miller’ın açıklamasının, Ukrayna’nın kendi ihtiyaçlarını karşılayabileceği durumlarda yardımın dönüştürülmesine yönelik olduğunu belirtti.

Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmytro Kuleba, ABD’nin Ukrayna’ya sağladığı yardımın ancak Kyiv’in bu destekten mahrum kalması durumunda azaltılacağını ifade etti. Yardım seviyesinin 2024 yılında azalmayacağını belirterek, paniğe kapılmak için bir neden olmadığını söyledi.

Kuleba, gazeteci Vadım Karpyak ile yaptığı Instagram röportajında, ABD’nin Ukrayna’ya askeri yardım seviyesini bu yıl azaltmayacağını açıkladı. Ancak, destek miktarının Kyiv’in kendi ayakları üzerinde durabilmesi durumunda azaltılabileceğini belirtti. Kuleba, “2024 yılından bahsetmiyoruz. Dışişleri Bakanlığı, Ukrayna kendi ayakları üzerinde durduğunda, Rus saldırganlığına karşılık vermek için yeterli silah ve imkana sahip olduğunda, destek miktarının azaltılabileceğini belirtti” şeklinde açıklamalarda bulundu.

Ukrayna’nın Batılı ülkelerden alamadığı silah eksikliği karşısında, “B planının” ne olduğu sorusuna Kuleba şu şekilde cevap verdi: “Bizim bir ‘B planımız’ yok. A planına güveniyoruz. Ukrayna, her zaman sahip olduğu imkanlarla mücadele edecek. NATO Genel Sekreteri’nin de söylediği gibi, Ukrayna’ya verilen yardım bir sadaka değil; bu, NATO’nun savunmasına ve Amerikan halkının refahını korumaya yönelik bir yatırımdır.”

“Dolayısıyla bugünün bedeli ve Ukrayna’nın yardım almaması halinde yaşanacakların bedeli çok ama çok daha yüksek olacak. İşte bu nedenle A planına inanıyor, A planı üzerinde çalışıyoruz ve bunu uygulamaya devam edeceğiz” diyerek sözlerini tamamladı.

4. Rusya’nın Ukrayna’daki sivillere karşı saldırıları

Ukrayna Devlet Acil Hizmetler Birimi’ne göre, 2 Ocak’ta meydana gelen Rus saldırısı sonucunda Ukrayna’da beş kişi hayatını kaybetti ve yaklaşık 130 kişi yaralandı. Rusya’nın bir başka saldırısının etkileri hala devam ediyor. Devlet Başkanı Volodımır Zelenski, saldırının Kyiv, Kyiv bölgesi ve Harkiv sakinlerini etkilediğini belirtti. Zelenski, Rusya’nın her kayıptan sorumlu tutulacağını vurguladı.

Ayrıca, Hava Kuvvetleri Komutanı Oleşçuk, Rusya’nın 29 Aralık’taki saldırıyı hem füze türleri hem de hava aracı sayısı bakımından tekrarladığını belirtti. Düşürülen füzelerin tam sayısı henüz açıklanmamış olsa da, Kyiv Bölge Askeri İdaresi’ne göre sadece Kyiv üzerinde yaklaşık 70 füze düşürüldü.

Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Başkomutanı Valeriy Zalujni, Hava Kuvvetleri’nin Patriot SAM’lerle on Rus Kinjal hipersonik füzesini başarıyla düşürerek bir rekora imza attığını belirtti.

Başkomutan, “Eğer bu füzeler hedeflerine ulaşmış olsaydı, sonuçları feci olurdu” ifadesiyle, ortaklarına yardımları için teşekkür etti. Düşmanın bu noktada duracağına inanmak için hiçbir neden olmadığını belirterek, “İşte bu yüzden daha fazla sistem ve mühimmata ihtiyacımız var” dedi.

Dışişleri Bakanı Dmıtro Kuleba, Rusya’nın gerçekleştirdiği son terör saldırısına karşı kararlı bir şekilde tepki verilmesi gerektiğini söyledi ve ortaklarına:

• ilave hava savunma sistemleri, her türden savaş uçağı ve 300+ kilometre menzilli uzun menzilli füzelerin tedarikini hızlandırmaları;
• dondurulmuş Rus varlıklarının Ukrayna’nın ihtiyaçları için kullanılması yönünde bir karar alınması;
• yetkili başkentlerde ve uluslararası örgütlerde Rus diplomatlarla temasların durdurulması çağrısında bulundu.

Açıklamada, “Moskova’daki terör rejimi, uluslararası toplumun Ukraynalı sivillerin öldürülmesine ve Ukrayna’nın kritik altyapısının tahrip edilmesine göz yummayacağını bilmeli” ifadesi yer aldı.

Stratejik İletişim Merkezi’ne göre Rusya, 8 Ocak sabahı Ukrayna’ya karşı bir başka büyük saldırı başlattı.

Harkiv bölgesindeki Zmiiv kentinde bir müstakil ev hasar gördü. Enkazdan kurtarılan iki adam, 90 ve 60 yaşlarındaydı. Harkiv Bölge Askeri İdaresi Başkanı Sınegubov, enkaz altında kalmaya devam eden başka bir kadının olduğunu belirtti.

Harkiv’de, Rus birlikleri sanayi tesislerini bombalayarak yangın çıkmasına sebep oldu. Belediye Başkanı Terehov, bu saldırıda yaralanan bir kadını bildirdi.

Dnipropetrovsk bölgesinde bulunan Novomoskovsk’ta konut binaları hasar gördü. Belediye Başkanı Reznik, yaklaşık 20 kişinin yaralandığını, aralarında çocukların da bulunduğunu açıkladı.

Hmelnitski bölgesinde en az 6 patlama yaşandı, olay yerlerinde kurtarma çalışmaları hala devam ediyor.

Ayrıca, 2 Ocak’ta Harkiv’de gerçekleşen saldırıda yaralananlardan biri gece hastanede hayatını kaybetti. Sınegubov, 56 yaşındaki adamın durumunun uzun süredir ağır olduğunu sözlerine ekledi.

Kyiv Belediye Başkanı Klıçko ise, 2 Ocak’taki saldırıda yaralanan bir diğer kişinin Kyiv’deki bir hastanede hayatını kaybettiğini belirtti.

5. Ukraynalı çocukların kaçırılıması ve bu çocuklara Rus vatandaşlığı verilmesine ilişkin yeni karar

Savaş Çocukları Ulusal Portalı’na göre, 24 Şubat 2022’den bu yana Rusya toplam 19.546 çocuğu kaçırmıştır. Bu, sadece resmi olarak kaydedilen vakalardır ve gerçek rakamın daha yüksek olabileceği düşünülmektedir. Devlet Başkanı Zelenski, bu konuyla ilgili yaptığı açıklamada, 5 Ocak 2024 itibariyle 387 çocuğun Ukrayna’ya geri döndüğünü söyledi.

4 Ocak 2024 tarihinde Rusya Federasyonu Başkanı, “Rus vatandaşlığına başvurma hakkına sahip belirli yabancı vatandaş ve vatansız kişi kategorilerinin belirlenmesine ilişkin” bir kararname imzaladı. Bu kararda özellikle, Ukrayna vatandaşı olan yetimlere ve ebeveynsiz kalan çocuklara, federal yasanın gerekliliklerine bakılmaksızın, Rusya Devlet Başkanı’nın kişisel kararıyla Rus vatandaşlığı verilebileceği öngörülmektedir. Rus vatandaşlığı başvurusu, Ukraynalı çocukların zorla tutulduğu Rus kuruluşlarının başkanları tarafından yapılabilir. Dışişleri Bakanlığı, böyle bir “düzenleyici işlemin” Ukrayna mevzuatını, uluslararası hukuku ve geniş çaplı Rus saldırısı sırasında saldırgan devletin topraklarına zorla getirilen Ukraynalı çocukların haklarını ağır bir şekilde ihlal ettiğini kaydetti. Ayrıca, “insani koruma” bahanesiyle yasadışı olarak Rusya Federasyonu topraklarına getirilen tüm Ukraynalı çocukların Ukrayna vatandaşı olarak kalmaya devam ettikleri vurgulandı.

Ukrayna Parlamentosu İnsan Hakları Komiseri Dmıtro Lubinets’e göre, Rusya her gün Ukraynalı çocukları işgal ettiği topraklardan kaçırarak Rusya Federasyonu topraklarına götürmeye devam ediyor. Lubinets, “bu tür eylemlerin korkunç sonuçlarının” farkında olduklarını belirtti. Çünkü Rus ‘vatandaşlığı’ aldıktan sonraki adımın, çocukların Rus olarak evlat edinilmesi ve ardından kişisel verilerinin değiştirilmesi olduğunu ifade etti. “Ukrayna Parlamentosu İnsan Hakları Komiseri olarak, çocukların bir etnik gruptan diğerine aktarılması, yani çocuklara zorla vatandaşlık verilmesi, soykırımın işaretlerinden biri olduğu bilinciyle hem yurt içinde hem de yurt dışında gerekli tüm tedbirleri alacağım” şeklinde konuştu.

Bu görüş, Stratejik İletişim Merkezi tarafından da doğrulanmıştır. Ruslar, Ukraynalı çocukları sistematik olarak eğitim merkezlerine götürüp ardından Rus ailelere evlatlık veriyor. Bugüne kadar Rusya tarafından sınır dışı edilen yaklaşık 20.000 çocuğun ismi tespit edilmiştir. Söz konusu karar, kaçırılan Ukraynalı çocukların Ukrayna’ya dönmelerini engellemeyi amaçlamaktadır. Tüm bunlar, Rusya’nın Ukraynalı çocukları zorla asimile etme ve böylece Ukrayna’nın işgal altındaki toprakları pahasına kendi demografik sorunlarını çözme girişimlerinin bir başka kanıtıdır. Bu eylemler uluslararası hukukun ve çocuk haklarının ciddi bir ihlali niteliğindedir ve soykırım suçunun belirtilerini içermektedir. Uluslararası Ceza Mahkemesi, Putin ve Rusya’nın “çocuk ombudsmanı” Levova-Belova hakkında Ukraynalı çocuklara yönelik suç politikası izledikleri gerekçesiyle tutuklama kararı çıkarmıştır.