Ukrayna Haber Bülteni 03.12.2023
Dezenformasyonla Mücadele Merkezi, şu bilgileri paylaştı:
Ukrayna Devlet Başkanı Volodımır Zelenski’nin İngiliz The Sun gazetesine verdiği röportajda duyurduğu sansasyonel haber, hem Ukrayna’da hem de yurtdışında büyük ses getirdi. Cumhurbaşkanı, Ukrayna istihbaratı ve Batılı ortaklarının verilerine atıfta bulunarak, Rusya’nın geniş çaplı bir dezenformasyon kampanyası hazırladığını ve bu kampanyanın amacının Ukrayna toplumunu bölmek, ülkede kaos yaratmak ve vatandaşları yeni bir “Maidan”a teşvik etmek olduğunu açıkladı. Zelenski’ye göre, “Maidan-3” kod adlı bir plan, Ukrayna hükümetini ve Cumhurbaşkanını değiştirmeyi hedefliyor.
Rusya’nın bu yeni operasyonu hakkında şu anda neler biliniyor?
“Maidan-3” özel operasyonu, 2014’ten bu yana ülkemize karşı gerçekleştirilen en pahalı enformasyon saldırısıdır. Ukrayna Savunma Bakanlığı Ana İstihbarat Müdürlüğü temsilcisi Andriy Çernyak’a göre, operasyonun toplam bütçesi 1.5 milyar dolara ulaştı. Rusya, en çok Telegram kanallarında propaganda yapmak için para harcıyor ve buna 250 milyon dolar bütçe ayırmış durumda. İstihbarat servisleri, saldırının Kasım-Aralık 2023’te gerçekleşeceğini öngörüyorlar. Ukraynalılar üzerindeki psikolojik etkiyi arttırmak ve panik yaratmak için Rusya’nın kritik Ukrayna altyapısına yönelik füze saldırılarının artması bekleniyor.
Ukrayna Savunma Bakanlığı Ana İstihbarat Müdürlüğü’ne göre, enformasyon ve psikolojik operasyonlar (PSYOP), Rus Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı, FSB, Rusya Savunma Bakanlığı ve Putin Yönetimi dahil olmak üzere tüm Rus özel servislerinde kurulan birimler tarafından yürütülmektedir. Putin yönetiminin birinci yardımcısı Sergey Kiriyenko şu anda Ukrayna’nın istikrarsızlaştırılmasından sorumluyken, PSYOP’nun yeni koordinatörü ve ideoloğu ise Rusya Federasyonu Başbakan Yardımcısı Vladimir Surkov’dur. Surkov, aynı zamanda sözde Novorossiya projesinin yazarı olarak da bilinmektedir.
Maidan-3’ün ana hedefi, Ukrayna kamuoyunun dikkatini Rus tehdidinden Ukrayna hükümetinin iç çelişkilerine çevirmek olarak belirlenmiştir. Bu PSYOP, işgalin başlangıcından bu yana Rusya tarafından yürütülen küresel hibrid enformasyon savaşının bir başka yansımasıdır. Rus özel servislerinin daha önceki enformasyon operasyonlarında olduğu gibi (seferberlik önlemlerini itibarsızlaştırmak, önemli figürlerin ve askeri personelin “Rusya pasaportu” ve “Ukrayna’dan Batı yorgunluğu” söylemini desteklemek), Ukrayna liderliğini bölmeyi ve Ukraynalı yetkilileri işgal altındaki toprakların reddedilmesiyle savaşı “dondurmayı” kabul etmeye zorlamayı amaçlamaktadır. Eğer bu plan çalışmazsa, “Maidan-3” Ukrayna Cumhurbaşkanı’nın bir “darbe” sonucunda görevden alınmasını öngörmektedir. Bunun ideolojik temelini oluşturmak için Rus özel servisleri Ukrayna içinde hükümet karşıtı protestoları ve etnik gruplar arası çatışmaları kışkırtmaya çalışacak ve sıradan vatandaşların zihninde yetkililere karşı güvensizlik, panik ve kafa karışıklığı yaratmaya çalışacaklar.
Rus propagandacıların odak noktası, savaş esirlerinin değişimi ve askeri rotasyon talebi bahanesiyle planlanan protestoların düzenleneceği Kyiv ve Ukrayna’nın büyük şehirleri olacaktır. Rusya, durumu “kızıştırmak” amacıyla savaş esirlerinin değişimi sürecini engelliyor.
Ruslar, enformasyonel etki araçları olarak, siyasi ve askeri liderliğin sözde etkisizliği ve aralarındaki çatışma, dil ayrımcılığı, yolsuzluk ve devlet bütçesinin zimmete geçirilmesi hakkında yalan ve manipülatif haberler yayarak olağan dezenformasyon yöntemlerini kullanıyor. Rus propagandasının ayrı bir hedefi de savunma ile ilgili tedbirler alan devlet kurum ve kuruluşlarının temsilcilerini itibarsızlaştırmak yönünde olacaktır. Rus özel servisleri, siyasi ve askeri liderliğin arasını bozmak için üst düzey yetkililere yönelik bir dizi suikast girişimi düzenlemeyi de ve bunları “iç anlaşmazlık” ve yetkililerin “zayıflığının” kanıtı olarak göstermeyi planlamaktadır. Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri Oleksiy Danilov’a göre, Rus istihbarat servisleri bu amaçla Ukrayna’daki ajan ağlarını yoğunlaştırmıştır.
Enformasyon alanında, Batı toplumunda destek vektörünün Ukrayna’dan diğer ülkelere kaydırılması gerektiği konusunda yapay bir tartışma yaratılması planlanmaktadır. Düşman, Putin karşıtı uluslararası koalisyonu bozmak ve dikkatleri Ukrayna’dan başka yöne çekmek için Orta Doğu konusunu ve Ukrayna’nın Hamas güçlerine silah sağladığı iddiasını, Kuzey Akım’ın baltalanmasında Ukrayna’nın parmağı olduğu yalanını vb. öne sürmeye devam edecektir.
Bu sebeple, savaş meydanında zafer elde edemeyen Rusya, Kremlin’in stratejisine göre başarıyı elde etmenin anahtarı olarak Ukrayna’daki durumu içeriden zayıflatma aşamasına geçmektedir. Rusya’nın planına göre, toplumsal birliği sarsarak, mevcut Ukrayna hükümetine karşı önemli bir halk memnuniyetsizliği oluşturmak ve nihayetinde hükümetin görevden alınmasına zemin hazırlamak amaçlanmaktadır. Bu koşullarda Ukraynalıların, yıpratma savaşının Kremlin’in aktif olarak kışkırtacağı iç çatışmalara karşı dirençli olmalarını gerektirdiğini unutmamaları önemlidir.
- Rus propagandasının bir diğer iddiası, “Kyiv’in Batı’nın desteğinde ciddi bir azalma yaşanması durumunda Polonya’ya karşı askeri bir provokasyon hazırlığında olduğu” yönünde.
Herson bölgesi İşgal Yönetimi Başkanı ayrıca, saldırının “yakın gelecekte” ya Batılı ya da üzerinde Rus imzası bulunan Ukrayna füzeleri tarafından gerçekleştirilebileceğini ifade etti.
Rus ordusu ve destekçileri, sürekli olarak “suçlu Kyiv rejimini” hem Ukrayna’da hem de yurtdışında provokasyon yapmakla suçluyorlar. Merkez, Rus propagandasının Ukrayna’ya yönelik Batı desteğinin azaldığı iddiasını yaymaya devam edeceğini öngörüyor.
- Rusya Devlet Başkanı’nın yayınladığı bir diğer iddiası şu şekilde: Egemenlik ve adalet mücadelemiz, abartısız bir ulusal kurtuluş mücadelesidir. Kremlin diktatörü ayrıca, Rusya’nın tüm dünyanın özgürlüğü için savaştığını vurgulayarak, “egemen, güçlü bir Rusya olmadan, güçlü ve istikrarlı bir dünya düzeninin mümkün olmadığını” belirtti.
Rusya Devlet Başkanı, Ukrayna ile süregelen çatışmanın, güçlü ve bağımsız bir Rusya’nın haklarına saldıran Kyiv ve Batı kaynaklı olduğunu savunmaya devam ediyor. Ancak aslında Rusya’nın eylemleri uluslararası düzeni ve güvenlik sistemini tahrip eden, Ukrayna ulusunun ve devletinin var olma hakkını inkar eden ve geniş çaplı bir savaşı başlatan eylemlerdir.
- Rus tarafından yapılan başka bir açıklama, Rusya Federasyonu Dışişleri Bakan Yardımcısı tarafından dile getirildi. Dışişleri Bakan Yardımcısı, “Washington’ın, Rusya’nın meşru ulusal çıkarlarını kelimenin en geniş anlamıyla tanıması gerektiğini” ifade etti.
Ryabkov, ABD’nin Rusya’yı stratejik bir yenilgiye uğratmak için “son Ukraynalıya kadar” Rusya’ya karşı hibrit bir savaş başlatmakla kalmadığını, aynı zamanda hükümeti değiştirmeyi ve Rusya’da iç karışıklık çıkarmayı amaçladığını belirtti. Rus yetkili, geniş çaplı işgali haklı çıkarmak için savaşın sorumluluğunu bir kez daha Batılı ülkelere yükledi.
- Rus propagandası, soğuk kış nedeniyle Ukrayna vatandaşlarına yönelik korkutma söylemlerini “Kara Kış” olarak adlandırdı.
Bu kampanyanın öncekilerden farkı, propagandacıların elektrik sisteminin kötü durumunun baş sorumlusu olarak, kış başlamadan önce sistemi yenilemediği iddia edilen Ukrayna yönetimini göstermeye çalışmalarıdır. Haberlerde “Kara Kış” ifadesini duyduğunuzda, bunun Rus PSYOP’u olduğunu bilmelisiniz.
- Rus tarafının yaydığı bir diğer iddia ise Kyiv’in Ukrayna’da yaşayan Ruslara karşı rejime özgü ayrımcı açıklamalar yaptığı yönündedir. Peskov, Kyiv’in neden hükümet yerine rejim dediği sorusuna şu şekilde yanıt verdi. Ayrıca, “bir ülkenin normal yönetimi bu tür açıklamaları yapmayacak” da sözlerine ekledi.
Peskov, “10 yıl önce Kyiv’de bir darbe gerçekleştiğini ve ülkedeki meşru hükümetin devrildiğini” bir kez daha dile getirdi. Ancak aslında, topraklarında yaşayan etnik Ukraynalıları devlet düzeyinde ayrımcılığa tabi tutan, insan haklarından mahrum bırakan ve taciz eden Rusya’dır. Buna ek olarak, “Rusça konuşanların korunması” söylemi, tam ölçekli bir savaşı meşrulaştırmak için kullanılan temel argümanlardan biri haline gelmiştir.