Ukrayna Haber Bülteni 12.05.2023

1. Cephede son durum

Rus tarafı, son bir gün içinde Avdiivka ve Maryinka yönlerinde Ukrayna Savunma Kuvvetleri pozisyonlarını 22 kez saldırdı. Yaklaşık bir tabur Rus askeri ve 10 adet düşman askeri teçhizatı Ukrayna ordusu tarafından imha edildi veya ciddi zarar gördü. Ukrayna Hava Kuvvetleri son bir günde Rus askerleri ve teçhizatının yoğunlaştığı bölgeleri 4 kez vurdu. Ukraynalı askerler farklı tipte 5 düşman insansız hava aracını yok etti. Ukrayna füze ve topçu birlikleri ayrıca, Rus ordusuna ait bir uçaksavar füze sistemini, iki insan gücü yoğunlaşma alanını, bir yakıt ve madeni yağ deposunu, bir atış pozisyonundaki iki düşman topçu birliğini ve bir elektronik harp istasyonunu vurdu.

Ukrayna Kara Kuvvetleri Komutanı Oleksandr Sırskiy, Ukrayna ordusunun etkili karşı taarruz operasyonları sonucunda Bahmut cephesinin bazı kesimlerinde Rus birliklerin 2 kilometre kadar geri çekildiğini bildirdi. Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri Oleksiy Danilov, Ukrayna’nın Bahmut’u asla teslim etmeyeceğini ve gerekli gördüğü sürece elinde tutmaya devam edeceğini söyledi.

“Wagner” PMC başkanı Yevgeny Prigozhin, 10 Mayıs’ta askerlerinin mühimmat yetersizliği nedeniyle Bahmut’tan çekileceğini duyurdu. Ancak yapılan tüm açıklamalara ve ağır kayıplara rağmen, Wagner Grubu’na dahil paralı askerler, Bahmut’un büyük bölümünü ellerinde tutmayı sürdürüyorlar ve yeterli miktarda mühimmat stoklarına sahipler.

Rus kuvvetleri Tavriya bölgesinin Avdiivka ve Maryinka istikametlerinde taarruz faaliyetleri yürütmeye odaklanıyor. Tanklar, çok namlulu roketatar sistemleri ve topçu silahları kullanarak Ukrayna birliklerinin mevzilerini ve temas hattına yakın yerleşim yerlerini bombalıyorlar. Ruslar, topçu ateşini ayarlamak için İHA’ları aktif olarak kullanıyorlar. Tavriya bölgesinde son 24 saat içinde toplam 409 saldırı gerçekleştirildiği bildirildi.

Buna ek olarak, RF’nin Karadeniz’de toplam 16 füzelik salvoya sahip iki “Kalibre” seyir füzesi taşıyıcı gemisi dahil olmak üzere muharebe görevinde 11 gemisi bulunmaktadır.

2. 9 Mayıs Zafer günü askeri geçit töreni ve Kremlin’in yabancı “konukları”

Rusya’nın 9 Mayıs Zafer Günü kapsamında Kızıl Meydan’da düzenlediği askeri geçit törenine yalnızca 1 adet T-34 tankı katıldı. Geçen yılki geçit törenleriyle kıyaslandığında, 9 Mayıs 2023’teki askeri geçit töreni en mütevazı törenlerden biriydi. En başta yürüyen pankart grubu ve orkestra hariç, yalnızca 26 yürüyüş birimi vardı. Geçen yıl ise 34 birim yer aldı.

Töreni yorumlayan spiker, askeri geçit töreninde 8 bin askerin yer aldığını söylerken, Mart ayında Savunma Bakanlığı kurulunda Sergei Shoigu en az 10 bin askerin katılacağına dair söz verdi. 2022 yılındaki askeri geçit töreninde ise 11 bin Rus ordusu mensubu asker geçiş yapmıştı.

Genellikle Zafer Günü dolayısıyla düzenlenen törende yeni silah ve askeri ekipmanların yanı sıra 2010’lu yılların Rus askeri-sanayi kompleksinin gelişmeleri olan T-14 model tank, “Armata” T-15 platformunda piyade savaş aracı, “Koalitsiya” kundağı motorlu aracı, “Kurganets” zırhlı personel taşıyıcı ve “Bumerang” sekiz tekerlekli zırhlı aracı da sergileniyor. Bu ekipman 2015’ten bu yana tüm geçit törenlerinin çekirdeğini oluşturuyor ve yıldan yıla eski ekipmanların yanı sıra yeni askeri teknik araçlar da yer alıyor.

Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov’un öngördüğü gibi, hava gösterisi kısmı bu yıl iptal edildi. Genellikle askeri uçak ve helikopterlerin geçişi kötü hava koşulları nedeniyle iptal edilir, ancak bu yıl 9 Mayıs’ta Moskova’nın üzerinde gökyüzü açık ve güneşliydi.

Bu geçit töreninin bir başka özelliği de, spikerin “saldırı timi savaşçıları” olarak adlandırdığı Wagner PMC’den paralı askerlerin katıldığı iddiasıdır. Rusya Savunma Bakanlığı’nın raporlarında (örneğin 9 Mayıs arifesinde yayınlanan son raporda) Wagner mensupları sıklıkla bu şekilde adlandırılmaktadır.

Kızıl Meydan’daki geçit törenine katılım gösteren liderler:

  • Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev
  • Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov
  • Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev
  • Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman
  • Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko
  • Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan

Aynı zamanda Rus medyası Tokayev, Mirziyoyev ve Rahman’ın ziyaretlerini Moskova’daki sözde “Zafer Askeri Geçit Töreni”nden sadece bir gün önce, 8 Mayıs’ta bildirdi. Orta Asyalı liderlerin geçit törenine katılacaklarının geç açıklanması, Kremlin’in gücünü gösterme çabalarına rağmen savaşa doğrudan ve aleni destek verme konusundaki isteksizliklerini göstermektedir.

3. Zelenski’nin Ursula von der Leyen ile görüşmesi ve 9 Mayıs’ın Ukrayna’da Avrupa Günü olarak kutlanması

Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, 9 Mayıs günü Ukrayna’nın başkenti Kyiv’de Ukrayna Lideri Volodımır Zelenski ile bir araya geldi. Zelenski, özellikle savunma, Ukrayna’nın AB ile daha fazla entegre olması ve mevcut çelişkilerin çözülmesi konularını müzakere etmek üzere AB Komisyonu Başkanı ile görüştüğünü belirtti. Ukrayna için bu görüşme, Avrupa entegrasyon sürecinin önemli bir adımını teşkil etmektedir.

Ayrıca, Ukrayna Devlet Başkanı ve Avrupa Komisyonu Başkanı Ukrayna tahılının ihracatı mevzusunu da ele aldı. Görüşme sonucunda Ukrayna’nın küresel gıda güvenliğine katkısının önemi ve gıda sektöründeki örnek başarıları konusunda ortak bir mutabakata varıldı. Bunlar, özellikle “Ukrayna’dan Tahıl” adlı insani yardım programı gibi projeler için geçerlidir.

Ursula von der Leyen, Avrupa Birliği’nin bu mücadelede Ukrayna’nın yanında olduğunu yeniden teyit etti. Ona göre 9 Mayıs aynı zamanda 20. yüzyılın büyük çatışmalarından çıkarılan derslerden doğan ve demokrasinin temeli olan dayanışmayı da sembolize etmektedir. Ursula von der Leyen, Ukrayna’nın ihtiyaç duyulduğu sürece Avrupa dayanışmasına güvenebileceğini vurguladı. AB Komisyonu Başkanı ayrıca, 2023 yılı bütçe programlarını desteklemek üzere, Ukrayna’nın halihazırda 6 milyar avro aldığı 18 milyar avroluk yardım paketi sağlama kararından da bahsetti. Önümüzdeki yıllarda Ukrayna’ya yapılacak mali yardım konusu da ele alındı.

Ukrayna’nın yirmi yıldan bu yana ilk kez bu yıl, Avrupa Birliği ve diğer ülkelerde geleneksel olarak 9 Mayıs’ta kutlanan ve kıtada barış ve birliğin bir sembolü olan Avrupa Günü vesilesi ile düzenlenen etkinliklere katılacağını belirtmek gerekir. Ukrayna bu yıldan başlayarak 9 Mayıs’ta Zafer Günü yerine Avrupa Günü’nü kutlayacaktır.

Devlet Başkanı, 9 Mayıs Ukrayna’da Avrupa Günü olarak kutlanacağını açıkladı. Bu gün, Ukrayna vatandaşlarının Kırım ve Donbas’ta 9 yıl süren Rus saldırganlığına ve 439 gün boyunca tam ölçekli istilaya karşı mücadelesine yardımcı olan Avrupa’ya saygı göstermek için kutlanacaktır.

Ayrıca bu gün, Ukrayna’nın silahlarla savaş alanında, diplomatik sahada, füze terörü ve kış elektriği kesintisi ile mücadelede, hem ekonomi hem de hukuk alanında olmak üzere tüm cephelerde savaşmasına yardım eden Avrupa’nın Günü olarak kutlanacaktır. 9 Mayıs Ukrayna’nın Müttefik Günü olacaktır.

Zelenski, Ukrayna’nın Verhovna Rada’sına 8 Mayıs’ın 1939-1945 yılları arasındaki İkinci Dünya Savaşı’nda Nazizme Karşı Anma ve Zafer Günü olarak kabul edilmesini öngören bir yasa tasarısı sunacağını da belirtti.

4. Tahıl Anlaşmasıyla ilgili durum

18 Mart 2023 tarihinde Ukrayna, Birleşmiş Milletler ve Türkiye “Tarım ürünlerinin Karadeniz’den güvenle taşınması girişimi”nin uzatılması konusunda mutabık kaldı. Ukrayna’nın Restorasyondan Sorumlu Başbakan Yardımcısı ve Altyapı Bakanı Oleksandr Kubrakov, Tahıl Koridoru Anlaşması’nın süresinin 120 gün daha uzatılmasına karar verildiğini duyurdu. Aynı zamanda Rus tarafı anlaşmanın bu yıl 18 Mayıs’a kadar yürürlükte olacağını belirtti.

Şimdi tahıl koridoru yasal olarak çalışıyor gibi görünse de, Rusya aslında tahıl koridoru geçişlerini yavaşlatıyor ve farazi engellemelerde bulunuyor. Rus tarafının eylemleri nedeniyle hem gelen hem de giden filoların denetimleri askıya alındı. Ukrayna Tarım Politikası ve Gıda Bakanı Mıkola Solskyi, “Oradaki çalışmalar, olabileceklerin ve birkaç ay ya da altı ay önce orada olanların %90’ı oranında felç olmuş durumda” dedi. Solsky, Ukrayna ve uluslararası ortakların tahıl anlaşmasının 18 Mayıs’tan sonra da yürürlükte kalmasını sağlamak için çalıştıklarını kaydetti. Anlaşmanın uzatılamaması durumunda bakanlığın bir acil durum planı olduğunu da sözlerine ekledi.

Tahıl koridoru konusunda Ukrayna, BM ve Rusya ile ikili ve çok taraflı toplantılar 10-11 Mayıs tarihlerinde İstanbul’da gerçekleştirildi. Görüşmelerde, küresel gıda arzı ve güvenliği için hayati önem taşıyan “Tahıl Koridoru”nun hızlı, güvenli ve verimli bir şekilde işlemesini sağlamak ve gıda fiyat istikrarını koruyarak ihtiyaç duyan ülkelerin zarar görmesini önlemek amacıyla Tahıl Anlaşmasının uzatılması ele alındı. Tahıl anlaşmasının uzatılmasına ilişkin son müzakereler başarısızlıkla sonuçlandı. Yeni görüşmelerin yapılması bekleniyor. Bu aşamada taraflar, işgalin başlamasının ardından Ukrayna limanlarında mahsur kalan ticari gemilerin ve mürettebatın tahliye edilmesi önerisini destekledi.

Rusya Dışişleri Bakanlığı, tarafların 18 Mayıs’a kadar “Rusya’nın taleplerini dikkate alan bir uzlaşmaya varamamaları” halinde Tahıl Anlaşmasının feshedileceğini açıkladı. Rusya tahıl ve gübre ihracatının önündeki “engellerin kaldırılmasını” talep ediyor. Rusya, tahıl ve gübre ihracatı için “engellerin kaldırılmasını” talep ediyor.

5. Bilgi savaşı ve RF’nin bilgi ve siber alanda oluşturduğu tehditler

Günümüz koşullarında, bilgi savaşı zaferin belirleyici faktörlerinden biridir. Bu durum özellikle Ukrayna gibi üstün askeri kabiliyetlere sahip bir nükleer güç karşısında eşitsiz koşullarda mücadele eden ülkeler için önemlidir. Ukrayna’daki olayların yurtdışında nasıl algılandığı, politik destek düzeyi, yardım miktarı ve hacmi gibi faktörler de mücadelenin sonucunu etkilemektedir. Rusya yönetiminin Ukrayna’nın geniş çaplı işgalinden bu yana kullandıkları teknolojilerin çoğu, 2014’ten beri yaydıklarından çok da farklı değil.

Rusya siber saldırılarından kaynaklanan sorunların en gerçekçi senaryoları şunlardır: Sabit diskleri silen ve cihazları yok eden yıkıcı saldırılar ile kötü amaçlı yazılımların dünya çapında yaygınlaşması; etkilenen tüm aboneler için birkaç saat kesintiye neden olan mobil ağ operatörlerine yönelik bir saldırı; SWIFT (finansal işlem ve iletişim için önde gelen küresel platform) gibi lider bankacılık platformlarının kompromitasyonu ve bankalardan para çalınması; birkaç petrol rafinerisi tesisinde felaketli arızalara neden olan SCADA’nın önde gelen tedarikçisinden kötü niyetli bir güncelleme gönderilmesi; lider mobil petrol kulesi operatörlerinin sondaj kulelerindeki programlanabilir mantık kontrol cihazlarının enfekte edilmesi; bir elektrik şirketine yapılan ve bu şirketin elektriğine bağımlı olan birçok işletmenin faaliyetlerinde uzun süreli olumsuz kesintilere yol açan saldırı; çok sayıda tıbbi kurumu etkileyen, yaygın olarak kullanılan tıbbi cihazlardaki yazılım güvenlik açıklarının istismarı; iniş sistemindeki lider uçak modelinin navigasyon sistemine saldırı ve navigasyon kontrollerine müdahale edilmesi.

You may also like...