Ukrayna Haber Bülteni 06.04.2023
1. Kremlin propagandisti Vladlen Tatarski suikastı.
2 Nisan 2023 tarihinde, St. Petersburg’un merkezindeki “Street Bar” adlı kafede meydana gelen patlamada, Kremlin yanlısı olarak bilinen “savaş muhabiri” Vladlen Tatarski’nin (gerçek adı Maksim Fomin) hayatını kaybettiği ve yaklaşık 30 kişinin de yaralandığı öğrenildi. Patlamanın, Tatarski’ye hediye edilen bir heykelcikten kaynaklandığı iddia edildi. Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Ofisi Danışmanı Mıhaylo Podolyak, Tatarski’nin cinayetini Rusya’daki “iç siyasi mücadele” olarak yorumladı. Bunun kanıtı, Tatarsky’nin Prigozhin’e ait bir kafede öldürülmesidir. Fomin’in Prigozhin’in sahip olduğu barda öldürülmesi, muhtemelen Prigozhin ve Wagner’in dahil olduğu Rusya içi çatışmaların tırmanmasına yönelik daha genel bir eğilimin parçasıdır. Ayrıca bu cinayetin Prigozhin’e bir tür uyarı olduğu da ileri sürülmektedir. Çünkü Prigozhin, Kremlin’in Ukrayna’daki savaşla ilgili propaganda görüşlerini giderek daha fazla sorgulamaya başladı, hatta Putin’in rakibi ya da onun halefi olarak Rusya Devlet Başkanı olma isteğini belli belirsiz şekilde dile getirdi. Petersburg’da yaşanan olay, bir tarafta Prigozhin’e bağlı Rus paralı askerleri ile diğer tarafta Rus askeri liderliği arasındaki bir “hesaplaşma” idi.
2. Belarus topraklarında nükleer silahların konuşlandırılması.
Belarus’a taktik nükleer silah yerleştirme kararı, Rusya’nın uluslararası kurallara ve mevzuata hiçbir zaman önem vermediğini kanıtlayan başka bir örnektir. Rusya, nükleer silahların yayılmasını önleme rejimine dayanan mevcut anlaşmaların en büyük ihlal edicisidir. Rusya’nın taktik nükleer silahlarını Belarus’ta konuşlandırması halinde, dünyadaki güvenlik durumu daha da kötüleşecek ve Avrupa Birliği tarafından yeni yaptırımlar uygulanacaktır. Avrupa ülkeleri 6 Nisan 2023 itibariyle Putin’in bu kararını kınadı.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenski’ye göre, Belarus’ta nükleer silahların konuşlandırılması kararıyla Putin, Çin’e bir tür öznel yetkinlik göstermeye çalışıyor. Böyle bir karar ayrıca, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile gerçekleştirilen görüşmenin başarısızlıkla sonuçlandığını göstermektedir. Savaş alanında Rus güçleri için olumlu bir değişiklik olmadığından, Rus işgalcilerin hiç olmasa bile bir siyasi hamle veya zafer göstermesi gerekiyor.
Putin’in bu kararı, Belarus halkının çıkarlarını göz önünde bulundurmadığı gibi, kendini Belarus Cumhurbaşkanı ilan eden Lukashenko’nun Kremlin’e tamamen bağlı olduğunu da göstermektedir. Putin zaman zaman, bir yandan cephe hattındaki gerçek gidişattan dikkati dağıtacak, diğer yandan da siyasi arenadaki riskleri artıracak açıklamalarda bulunuyor. Rusya sözde kolektif Batı üzerinde baskı yapmak için nükleer şantaj yöntemine geri dönme eğilimindedir. Bu şantajın amacı, Ukrayna’ya sağlanan yardımın azaltılması ve hatta kesilmesi olabilir. Şu anda bu tür Rus taktiklerinin başarıyla sonuçlandığından bahsetmek için bir neden yok.
Putin, İngiltere’nin Ukrayna’ya zayıflatılmış uranyumlu tank mermileri gönderme niyetini propaganda bahanesi olarak kullanarak bu kararı aldı. Moskova, bunların nükleer kapasiteli mermiler olduğunu iddia ederek Londra’yı nükleer gerilimi tırmandırmakla suçladı ve buna misilleme tedbirleri alacağını söyledi. Ancak söz konusu tank mermileri hakkındaki iddialar doğru değil; çünkü zırh delici zayıflatılmış uranyum top mermilerinin kitle imha silahlarıyla hiçbir ilgisi yoktur. Aslında, Ukraynalı uzmanların daha önce de açıkladığı gibi, mermilerin radyoaktifliği hakkındaki söylentiler, Rus propaganda makinesinin şantaj yapmak için bahane olarak kullandığı yalanlardan biridir.
3. NATO, Ukrayna ve Avrupa için güvenlik ve toprak bütünlüğünün tek garantisidir.
NATO, Ukrayna’nın Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü üyesi olma perspektifine sahip olduğunu doğrularken, şu anda ittifakın dikkati, Ukrayna’nın agresörü yenmesine, ele geçirilen toprakları geri almasına ve ülkeyi NATO standartlarına getirmesine yardımcı olmak üzerinde yoğunlaşmıştır. NATO’nun kapıları sadece Ukrayna’ya değil diğer ülkelere de açıktır.
Kuzey Avrupa ve Baltık Denizi bölgesindeki güvenlik durumu, 4 Nisan’da Finlandiya’nın NATO’nun 31. üyesi olmasıyla önemli ölçüde değişti. Finlandiya’da NATO üyeliğini destekleyenlerin sayısı şu anda %80’i aşmış durumda ve bunun nedeni Rusya’nın Ukrayna’ya askeri saldırısı. Tamamen Rus politikası, NATO’nun genişlemesine ve diğer ülkelerin ittifaka katılmak istemesine neden oldu. Finlandiya, NATO’nun ortak füze savunma ve hava savunma sistemlerine katılıp nükleer savunma planlama grubuna dahil oluyor.
Finlandiya’nın üyeliği, Ukrayna’da Avrupa-Atlantik entegrasyonunu destekleyenler arasında Ukrayna’nın da yakın gelecekte ittifaka üye olabileceğine dair beklentileri arttırmaktadır. Ukrayna’nın NATO’ya ihtiyacı olduğu kadar NATO’nun da Ukrayna’nın savaş tecrübesine ihtiyacı vardır. Avrupa-Atlantik bölgesinin stratejik güvenliğini sağlamak için Ukrayna’nın ittifaka tam üyeliğinden daha iyi bir çözüm görünmemektedir. Ukrayna’nın güvenlik ikileminin çözümü NATO’ya tam üye olmasında ve ittifakın doğu bölgesindeki caydırıcılık sisteminin bir parçası haline gelmesinde yatmaktadır.
İttifak ile Ukrayna arasındaki olumlu ilişkiler, iki taraf arasında sık sık yapılan toplantılarla kanıtlanmaktadır. Bu durum, daha fazla iletişim kurulmasına ve ortakların Ukrayna’daki askeri durum hakkında bilgilendirilmesine olanak sağlar. Ayrıca, Ukrayna’ya ortakları tarafından daha fazla yardım ve destek sağlanması için de bir fırsat sunar. 4 Nisan 2023 tarihinde Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmytro Kuleba, altı yıl sonra ilk kez NATO toplantısına katıldı. Kuleba’ya göre, NATO liderleri görüşmeler sırasında Ukrayna’nın karşı saldırı için silah tedarikini hızlandırmayı ve Ukrayna için uzun vadeli bir destek planı oluşturmayı kabul etti. Buna ek olarak, NATO-Ukrayna Komisyonu’nun çalışmalarının önündeki engeller kaldırıldı. Bu format, üst düzey siyasi etkileşimin temel formatıdır; dolayısıyla Komisyon’un tam olarak çalışması ve Müttefiklerin gerekli kararları alabilmesi için bir mekanizma görevi görmesi önemlidir.
4. Savaş koşullarında Ukrayna’nın silah geliştirme çalışmaları.
Rusya’nın aralıksız saldırılarına rağmen, Ukrayna askeri teçhizat ve silah şirketleri üretimlerini arttırmaya devam ediyor. Devletin savunma sanayi firmaları Ukroboronprom çatısı altında toplanmıştır. UOP’un basın servisine göre, 2022 yılında belirli alanlardaki üretim hacimleri 2021 yılına kıyasla 5-8 kat arttı.
Ukrayna Zırhlı Araç Fabrikası, 60 mm havan mermilerinin seri üretimine yeniden başlayarak Ukrayna Silahlı Kuvvetlerine 100.000’den fazla mermi tedarik etti. Şirket, 2019 yılında Ukrayna ordusu için seri üretime de başladı. Ne yazık ki tam ölçekli işgalin başlamasıyla şirketin üretim tesislerinin bir kısmı kaybedildi, bir kısmı da işgal edildi. Savunma şirketleri aynı zamanda savaştan önce üretmedikleri silah ve mühimmatı üretmeye başladılar.
Ukroboronprom sözcüsü Nataliya Sad’a göre, şirket 2022 yılında Silahlı Kuvvetlere, 2021 yılına kıyasla 5-8 kat daha fazla sayıda silah üretti ve teslim etti.
Gelişimler:
- SF-1 mayın temizleme teçhizatı
- Ukroboronprom, 82 mm’lik mayının seri üretimine yurtdışında, bir NATO üyesi ülkenin tesislerinde Ocak 2013’te başladı. Bu mayın, önceki standart mayına göre hedefi vuran daha fazla sayıda parçaya sahiptir.
- Ukroboronprom, bir NATO üyesi ülke ile ortaklaşa 120 milimetre kalibreli mayın üretimine 2022 yılında başladı.
- Ukroboronprom, 2022 yazında 1.000 km’ye kadar menzile ve 75 kg savaş başlığı ağırlığına sahip kamikaze dronları üretmeye başladı. Test çalışmaları Aralık ayında gerçekleşti. Ocak 2013’te ilk İHA örneği piyasaya sunuldu. Şu anda Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı tarafından yapılacak bir tanıtım gösterisi hazırlanıyor.
- Ukrayna 152 mm’lik obüs-top modelin seri üretimine Kasım 2022’de başladı. Testleri geçen bu mermiler cephedeki topçulara sevkediliyor.
Ukrayna, Rusya’nın tam ölçekli saldırısından önce “Stugna” ATGM, “Bohdana” KMT, R-360 “Neptun” ve “Vilha” ÇNRA gibi silahları geliştiriyordu. Ayrıca Ukrayna devlet savunma sanayii şirketi Ukroboronprom, Ağustos 2022’de yabancı yapımı silah ve ekipmanların onarımı için Uluslararası Mühendislik Merkezi’ni (MIC) kurdu. Bunun yanı sıra şirket, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı ile birlikte, Ukrayna yapımı insansız hava araçlarının sayısını arttıracak ve mevcut olanları geliştirecek insansız sistemlerin geliştirilmesine yönelik bir program geliştirdi.
Projede yer alan uzmanlar, yabancı en iyi uygulamaları ve 2014-2022 yılları arasında gerçekleşen çatışmalar esnasında Ukraynalı pilotların deneyimlerini dikkate alarak İHA’ların savaşta kullanımına ilişkin bilgileri sistematik hale getirdiler. Söz konusu program, üretimlerini hızlandırmak için özel dron geliştiricileriyle yakın işbirliğini öngörmektedir.
5. 06.04.2023 saat 06:00 itibariyle Rus işgaline ilişkin güncel bilgiler.
Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı’na göre, Ruslar son bir gün içinde 3 füze, 29 hava saldırısı düzenledi ve çoklu fırlatma roket sistemlerinden 51 kez ateş açtı. Rus ordusunun Ukrayna genelinde daha fazla füze ve hava saldırısı düzenlemesi ihtimali halen yüksektir.
Düşman ana çabalarını Lıman, Bahmut, Avdiyivka ve Maryinka yönlerindeki saldırı operasyonlarına harcamaya devam ediyor. Dün 60’tan fazla düşman saldırısı püskürtüldü. Bahmut, Avdiyivka ve Maryinka kentleri “çatışmaların merkez üssü” olmaya devam ediyor.
Volyn, Polissya, Siverskyi ve Slobozhanskyi yönlerindeki operasyonel durumda önemli bir değişiklik yok, düşmanın saldırı gruplarının herhangi bir şekilde hareketliliği görülmedi. Rusya Federasyonu, Belarus Cumhuriyeti’nin hava sahasını, topraklarını ve askeri altyapısını kullanmaya devam ediyor.
Düşman ordusu gün boyunca Çernigiv, Sumı ve Harkiv yerleşim bölgelerine ateş açtı.
Ruslar Lıman yönünde başarısız saldırılar düzenledi.
Bahmut sektöründe, Rus birlikleri Bahmut’u tamamen kontrol altına almak için kentine şiddetli bir şekilde saldırmaya devam ediyor. Ukrayna savunma güçleri bu sektörde yaklaşık 20 düşman saldırısını püskürttü. Donetsk bölgesindeki 15’ten fazla yerleşim yeri düşman bombardımanından zarar gördü.
Düşman ordusu Zaporijya ve Herson istikametlerinde tahkimat açısından savunma hatları ve mevzilerini inşa ediyor. Bu sektörde 35’ten fazla yerleşim yeri bombalandı.
Düşman, geçici olarak ele geçirilen bölgelerdeki tıbbi kurumları kendi amaçları için kullanmaya devam ediyor ve tıbbi hizmetleri sadece Rus askerlerine sağlıyor.